Komunalna psihijatrija (psihijatrija u zajednici) gotovo da uopšte nije razvijena u Srbiji. Led je probijen jednim projektom u Nišu, koji se neslavno završio. Evo jednog korisnog priručnika koji je nastao nakon tog projekta
Prirucnik-za-uspostavljanje-i-razvoj-centara-za-zastitu-mentalnog-zdravlja-u-zajednici.pdf (3.0 MB)
Evo opisa službe za mentalno zdravlje u zajednici iz ovog Priručnika: “Službe za mentalno zdravlje u zajednici uključuju: službe za rehabilitaciju u zajednici, mobilne timove za krizu, službe za lečenje i stanovanje, službe za kućnu pomoć i podršku, SMZ u zajednici za specijalne grupe (žrtve traume, decu, adolescente, stare). SMZ u zajednici nisu smeštene u bolničkom setingu, ali su im neophodne čvrste veze sa opštim bolnicama i psihijatrijskim odeljenjima. Najefikasnije SMZ u zajednici su u tesnoj vezi sa primarnom zdravstvenom zaštitom i neformalnim službama u zajednici. Ove službe zahtevaju određen broj specijalizovanih profesionalaca, iako većinu funkcija mogu obavljati zdravstveni radnici sa kratkim treningom u mentalnom zdravlju.”
Komunalna psihijatrija se razvila iz potrebe za postbolničkim praćenjem psihijatrijskih pacijenata, kako bi se smanjio broj rehospitalizacija i kako bi se u značajnoj meri poboljšao kvalitet života pacijenata i njihovih porodica.
Suština je u Centri za zaštitu mentalnog zdravlja rade 24h, da imaju patronažu tj. tim za kućne posete i podršku, dnevni boravak za hronične psihijatrijske pacijente uz radnu terapiju i po mogućstvu različita specijalizovana savetovališta.
Koliko znam, nedavno je formiran prvi Centar za zaštitu mentalnog zdravlja, koji je formalno deo Specijalne bolnice za psihijatrijske bolesti “Dr Laza Lazarević”, a nalazi se u Beograđanci. Pre toga je 2015. godine bio potpisan protokol između ove bolnice i DZ Palilua o postbolničkom praćenju psihijatrijskih pacijenata nakon hospitalizacije.
U svakom slučaju, mislim da bi uspstavljanje održivog razvoja komunalne psihijatrije predstavljao bukvalno civilizacijski iskorak za Beograd i Srbiju.